شهر اصفهان که از نظر شکوه زیبایی و بهره مندی از هنر و سرزندگی به نصف جهان مشهور است یکی از بهترین مقاصد گردشگری در ایران است که با آب و هوای معتدل و خوب خود در هر فصلی از سال پذیرای گردشگران و مسافران زیادی است. اصفهان با انواع جاذبه های گردشگری خود جوابگوی هر نوع سلیقه ای خواهد بود.جذابیت شهر اصفهان نه تنها بدلیل وجود اماکن و بناهای تاریخی بسیار زیادش یا حتی مراکز تفریحی آن است بلکه جاذبه های طبیعی آن برای طبیعت گردان و غذاهای متنوع و خوشمزه آن نیز جذابیت های خاص خود را دارند.
در اصفهان معماری های باشکوه اسلامی ایرانی ثبت شده و ثبت نشده در میراث جهانی یونسکو بسیاری وجود دارد. مساجد زیبا با گنبد های فیروزه ای و مناره های زیبا ،کاشی کاری های زیبا جذاب و بی همتایی همچون مسجد شیخ لطف الله ، پل های زیبایی مانند پل خواجو،برای آشنائی با 16 مورد از مراکز گردشگری تاریخی اصفهان در ادامه این مطلب با ما همراه باشید .
بناهای تاریخی و شگفت‌انگیز اصفهان
موارد ذیل را در این مطلب خواهید خواند.برای دسترسی سریعتر به مطلب مورد نظر خود بر روی تیتر کلیک کنید.
1- میدان نقش جهان
2- مسجد شاه
3-مسجد شیخ لطف الله
4- بازار قیصریه
5- کاخ عالی قاپو
6- پل خواجو
7- سی و سه پل
8- کاخ چهل ستون
9- مسجد جامع اصفهان
10-چهارباغ عباسی
11- کاخ هشت بهشت
12- مسجد چهارباغ اصفهان
13-آتشگاه اصفهان
14- منارجنبان
15- کلیسا و موزه وانک
16- حمام علی قلی آقا اصفهان
1- میدان نقش جهان
معرفی
یکی از اماکن دیدنی اصفهان، میدان نقش جهان است که بدون شک یکی از بزرگترین و زیباترین میدان‌های جهان محسوب می‌شود.
تاریخچه
این میدان برای اولین بار در دوران تیموریان ساخته شد. در دوران صفویان، اصفهان به عنوان پایتخت انتخاب شد و میدان نقش جهان با طول ۵۰۷ متر و عرض ۱۵۸ متر به شکل کنونی با چهار اثر تاریخی اصفهان شامل مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد شاه، سردر بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو تکمیل شد.
Naqsh-e Jahan Square in night
تغییرات و بازسازی
با انتقال پایتخت از اصفهان به شیراز، اهمیت میدان نقش جهان کاهش یافت. در دوران پهلوی، تمامی بناهای پیرامون میدان به صورت کامل تعمیر و بازسازی شدند.
2-مسجد شاه اصفهان | شاهکار معماری اسلامی
معرفی
اصفهان شهر بناهای ملی و مذهبی است و مسجد شاه، که به نام‌های مسجد جامع، مسجد سلطانی و مسجد امام نیز شهرت دارد، یکی از مساجد میدان نقش جهان است که در دوران صفوی ساخته شد. این بنا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار معماری اسلامی ایران شناخته می‌شود.
تاریخچه و معمار
این شاهکار جاویدان از معماری و کاشیکاری در قرن یازدهم هجری، به دستور شاه عباس اول و توسط استاد علی‌اکبر اصفهانی احداث شده است.
ویژگی‌های معماری
ارتفاع گنبد خارجی از کف مسجد ۵۰ متر است. کتیبه‌های مسجد توسط خطاطان و خوشنویسان مشهور دوران صفویه مزین شده‌اند. تمام سطوح جرزها، دیوارها، گنبد، مناره‌ها و طاق‌نماهای داخلی و خارجی مسجد از کاشی‌های هفت‌رنگ و معرق پوشیده شده‌اند. نقوش این کاشی‌کاری‌ها شامل گل و بوته‌ها به صورت مجرد و رمزی هستند.
3-مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان | شاهکار معماری صفوی
معرفی
مسجد شیخ لطف‌الله شاهکار معروف معماری و کاشیکاری دوران صفوی است که در قسمت شرقی میدان نقش جهان، مقابل عمارت عالی‌قاپو و در همسایگی مسجد امام قد علم کرده است. این مسجد یکی از چهار بنای تاریخی مهم در میدان نقش جهان است.
تاریخچه
مسجد شیخ لطف‌الله در سال‌های ۱۶۰۳ تا ۱۶۱۹ میلادی به دستور شاه عباس اول و به دست معمار زبردست محمدرضا اصفهانی ساخته شد.
ویژگی‌ها
این مسجد قرن یازدهمی، مخلوطی از شکل مدرن و تزئینات داخلی و خارجی کاشی است. مسجد شیخ لطف‌الله یکی از پربازدیدترین مراکز گردشگری تاریخی اصفهان محسوب می‌شود.
</p>
4- بازار قیصریه اصفهان | شاهکار معماری صفوی
معرفی
بازار قیصریه، بازاری در بافت تاریخی اصفهان است که در گذشته به نام بازار سلطانی شناخته می‌شده و در دوران صفویه جزو بزرگترین بازارهای عصر خود بوده است. این بازار، قسمت قدیمی شهر اصفهان به نام کهنه میدان (میدان قیام امروزی) یا اصفهان عصر سلجوقی را به بخش جدید اصفهان در دوره صفویه متصل می‌کرده است.
ویژگی‌های معماری
بازار قیصریه از بزرگترین و با شکوه‌ترین بازارهای اصفهان است. در وسط بازار، محوطه بزرگ مدور شکلی قرار دارد که دارای گنبد زیبایی است. در طرف مغرب بازار، کاروانسرای شاهی قرار دارد که دو طبقه و دارای تقریباً ۱۵۰ حجره است.
اهمیت تاریخی
سردر بازار قیصریه یکی از ارزشمندترین مراکز گردشگری تاریخی اصفهان و یکی از آثار برجای مانده از دوره صفوی است. ساختار بازار قیصریه در سه طبقه ساخته شده بود؛ طبقه دوم مربوط به امور دفتری و بازرگانی و طبقه پایین دکان‌های اصناف مختلف در کنار هم مستقر شده بودند. از این بازار بزرگ، بازارهای دیگری منشعب می‌شوند که برخی از آنها هنوز فعال هستند. طبقه سوم بازار که امروز تخریب شده است، در گذشته به عنوان نقاره‌خانه مورد استفاده قرار می‌گرفت.
5- کاخ عالی قاپو اصفهان | درگاه بلند
معرفی
کاخ عالی قاپو، به معنی «درگاه بلند» به ترکی، یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری تاریخی اصفهان است که در بخش غربی میدان نقش جهان واقع شده است. نام این کاخ به معنای “دروازه امپراتوری” است و در مقابل دو کاخ عصر صفوی ایستاده است. این عمارت به دولتخانه مبارکه نقش جهان و قصر دولتخانه نیز معروف می‌باشد.
تاریخچه
کاخ عالی قاپو بین سال‌های ۱۶۱۱ و ۱۶۲۹ به عنوان بخشی از مجتمع میدان نقش جهان، به دستور شاه عباس اول و تحت نظارت شیخ بهایی ساخته شد. این کاخ نماد قدرت شاه و محل اقامت او بوده است.
کاربری اصلی
هدف اصلی از ساخت این کاخ، ایجاد یک هسته مرکزی برای حل و فصل امور کشور و دربار پادشاه بود. مورخان معاصر و شاه عباس اول از آن با نام دولتخانه مبارکه نقش جهان یاد کرده‌اند.
ویژگی‌های معماری
این بنا در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده است. ارتفاع آن ۴۸ متر است و دارای ۶ طبقه است که با راه‌پله‌های مارپیچ می‌توان به آنها دسترسی داشت. در طبقه ششم این کاخ، تالاری به نام اتاق صوت وجود دارد که به گونه‌ای ساخته شده است که طنین‌های اضافی از صدا را می‌گیرد و اصوات را به شکلی صاف به تمام قسمت‌های تالار می‌رساند. تمام تالار با گچبریهای زیبا به شکل جام و صراحی تزئین شده است.
6-پل خواجو اصفهان | شاهکار معماری صفوی
معرفی
پل خواجو یکی از بی‌نظیرترین معماری‌های زمان شاه عباس دوم صفوی است که بر روی زاینده‌رود ساخته شده است. این پل به نام‌های دیگری مانند پل بابا رکن‌الدین نیز شناخته می‌شود و برای تنظیم و سد کردن جریان و شدت آب زاینده‌رود استفاده می‌شده است. سازه این پل از نظر معماری بسیار مستحکم و متقارن است.
ساختمان بیگر بیکی
در وسط پل، معماران ساختمانی برای اقامت موقتی شاه و خانواده‌اش به نام بیگر بیکی بنا کردند که هنوز هم وجود دارد. نقاشی‌های بی‌نظیری زیر سقف طاق‌های این ساختمان دیده می‌شود که نمایانگر هنر و شکوه تمدن آن زمان است.
نام‌گذاری
نام پل خواجو، تحریف كلمه «خواجه» است كه به مناسبت لقب بزرگان و خواجه‌های عصر صفوی نام‌گذاری شده است.
7- سی و سه پل اصفهان | پل الله‌وردی‌خان
معرفی
یکی از مشهورترین مراکز گردشگری تاریخی اصفهان، سی و سه پل یا پل الله‌وردی‌خان است. این پل دارای ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض است و توسط الله وردی خان اوندیلادزه بر روی زاینده‌رود و همزمان با حکومت شاه عباس صفوی ساخته شده است.
جشن‌ها و مراسم
سی و سه پل در دوره صفویه محل برگزاری مراسم جشن آب‌پاشان و همچنین مراسم خاج‌شویان ارامنه اصفهان بوده است. در عصر صفوی، نوروز به مدت ۷ شبانه‌روز در کنار سی‌وسه‌پل جشن گرفته می‌شد. در این ایام، پل چراغانی می‌شد و گاهی شاه عباس دستور گل‌ریزان این پل را می‌داد.
شهرت و تأثیرگذاری
سی و سه پل به عنوان شاهکاری در معماری ایران شناخته می‌شود.پرسی سایکس سی و سه پل را یکی از پل‌های درجه اول جهان دانسته است. شاردن این بنا را شاهکار معماری و شگفت‌آفرین می‌داند. دن گارسیا نیز آن را از بهترین آثار معماری ایران می‌خواند. لرد کرزن بیان کرده است: «انسان هیچ انتظار ندارد برای دیدن آنچه که روی هم رفته می‌توان آن را باشکوه‌ترین پل دنیا نامید، ناچار از مسافرت به ایران باشد.»
8- کاخ چهل ستون اصفهان
معرفی
کاخ چهل ستون، مانند بسیاری دیگر از مراکز گردشگری تاریخی اصفهان، محصول دوران باشکوه صفوی است. این کاخ در شرق خیابان چهارباغ پایین، جنوب خیابان سپه و غرب میدان نقش جهان قرار گرفته است.
معماری و طراحی
در معماری این کاخ، تلفیقی از معماری چینی، ایرانی و فرنگی لحاظ شده است. کاخ چهل ستون شامل یک ایوان اصلی شرقی است که این ایوان دو بخش دارد. بخش اول بر 18 ستون چوبی و بلند استوار است و بخش دوم بر چهار ستون وسط که روی 4 شیر سنگی قرار گرفته‌اند. حجاری این شیرها به گونه‌ای بوده که دو شیر به یک سر انسان نشان داده می‌شوند.
9- مسجد جامع اصفهان | موزه معماری اسلامی
معرفی
مسجد جامع اصفهان یک موزه معماری اسلامی است که سبک‌های مختلف معماری از سده‌ی 11 تا قرن 18 میلادی را به نمایش می‌گذارد. این مسجد شامل سبک‌های سنتی دوره سلجوقی (1051 تا 1220)، دوره مغول (1220-1380) و دوران صفویه است.
ویژگی‌های معماری
این ساختمان که یکی از مراکز گردشگری تاریخی اصفهان است، 9 قرن از معماری مقدس ایران را نشان می‌دهد.آرک‌های بافته شده، حکاکی‌های مصنوعی و سنگ مرمر مسجد را تزئین کرده‌اند. بدون شک، مسجد جامع یک گنج معماری و یکی از باشکوه‌ترین ساختمان‌های جاذبه‌های گردشگری اصفهان به شمار می‌آید. معماری مسجد بسیار پیچیده است و در دوره‌های مختلف ساخته شده است. به همین دلیل، این مسجد به عنوان یک نمایشگاه هنری متعلق به دوران مختلف به شمار می‌آید.
تاریخچه ساخت و بازسازی
این مسجد که اغلب در زمان‌های مختلف ساخته شده، آسیب دیده و بازسازی شده است. بخش اصلی مسجد متعلق به قرن یازدهم و دوران سلجوقیان است. بعدها، مغول‌ها به طور گسترده‌ای آن را تعمیر کرده‌اند.
10-چهارباغ عباسی | پیاده‌روی زیبا در سایه سار درختان
معرفی
یکی از بهترین مسیرهای پیاده‌روی در شهر اصفهان، چهارباغ عباسی است. این خیابان از سی و سه پل شروع می‌شود و به سمت شمال شهر می‌رود. در اطراف خیابان، درختان سبز و زیبایی وجود دارند که منظره‌ای دل‌انگیز و سایه‌ساری خوشایند را فراهم می‌کنند.
تاریخچه
در شهر اصفهان چهارباغ‌های بسیاری وجود داشته که از زیباترین آنها، همین چهارباغ عباسی است. پس از دوره صفویه، چهار باغ دیگری نیز ایجاد شد که آن را چهارباغ پایین می‌نامند. این مسیر به سمت جنوب شهر اصفهان می‌رود و سی و سه پل نقطه اتصال این دو مسیر زیبا است.
11- کاخ هشت بهشت
تاریخچه
کاخ تاریخی هشت بهشت اصفهان در سال 1080 هجری قمری، در دوران شاه سلیمان صفوی احداث شده است. این کاخ در دوره خود یکی از زیباترین کاخ‌های جهان محسوب می‌شد. باغ هشت بهشت اصفهان نیز در زمان شاه عباس صفوی، در نزدیکی باغ بلبل و دولت خانه صفوی، احداث شده است.
Hasht Bihisht palace
هدف ساخت
برخی تاریخ‌دانان و پژوهشگران ذکر کرده‌اند که شاه سلیمان، کاخ هشت بهشت را برای اقامت هشت سوگلی حرم پادشاه ساخته بود. چهار نفر از این سوگلی‌ها در طبقه همکف و چهار نفر دیگر در طبقه اول سکونت داشتند.
ویژگی‌های معماری
عمارت دو طبقه کاخ هشت بهشت دارای طاق‌های زیبا و تزئینات فوق‌العاده خاصی است. این بنا یکی از نمونه‌های منحصر به فرد معماری دوران صفویه محسوب می‌شود. از زمان احداث این کاخ، نام‌هایی مانند «کاخ هشت بهشت»، «هشت به هشت» و «هشت در بهشت» برای آن به کار برده شده است.
12- مدرسه چهارباغ اصفهان
تاریخچه
مدرسه چهارباغ اصفهان، یکی از آخرین بناهای مهم و باعظمتی است که در عصر صفویان در اصفهان ساخته شده است. این مدرسه به نام‌های مدرسه سلطانی و مدرسه مادر شاه نیز شناخته می‌شود و در زمان سلطنت شاه سلطان حسین، آخرین حکمران سلسله صفوی، احداث گردید. تاریخ شروع ساخت این عمارت به سال 1116 هجری قمری و اتمام آن به سال 1126 هجری قمری برمی‌گردد.
اهمیت و تاثیرگذاری
این بنای تاریخی در اصفهان به عنوان کلکسیون کاشیکاری نیز شناخته می‌شود و تاثیر بسزایی بر جهانگردان، سیاحان و بازدیدکنندگان خارجی دارد. جاذبه‌های آن بیشتر از بسیاری دیگر از آثار تاریخی توجه‌ها را به خود جلب می‌کند.
چنانکه در نوشته‌ها و خاطرات خود، این مدرسه را با عباراتی همچون سحرآمیز، جذاب و دلپذیر توصیف کرده‌اند. از جمله سیاحان معروفی که مدرسه چهارباغ را شاهکار مسلم معماری دوران صفوی به حساب آورده‌اند می‌توان به اوژن فلاندن، دیولافوا و كنت دو گو بینو اشاره کرد.
معماری و مساحت
به طور کلی، مدرسه چهارباغ به گفته بسیاری از محققین هم مدرسه و هم مسجد بوده و مساحت آن ۸۵۰۰ متر مربع است. این بنا از آثار مهم و با ارزش عصر صفوی به شمار می‌رود. سازندگان این مدرسه آن را در اواخر حکومت خاندان صفوی در اصفهان ساختند.
تغییرات پس از انقلاب اسلامی
مدرسه چهارباغ اصفهان پس از پیروزی انقلاب اسلامی به مدرسه علمیه امام صادق تغییر نام داد و در حال حاضر به آموزش طلاب علوم دینی می‌پردازد. حجره‌های آن نیز همانند عصر صفویه به اقامت طلاب اختصاص یافته است.
13-آتشگاه اصفهان | اثری باستانی و کهن
معرفی
یکی دیگر از مراکز گردشگری تاریخی اصفهان متعلق به دوران ساسانی به نام آتشگاه است. این اثر باستانی بر فراز کوهی به همین نام قرار دارد. در گذشته، آتشکده‌ها محل انجام مراسم مذهبی و حفظ و نگهداری آتش مقدس بوده‌اند.
تاریخچه
درباره تاریخ دقیق احداث این آتشگاه اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، اما تاریخ‌شناسان دریافته‌اند که این بنا در طول تاریخ دارای کاربردهای مختلفی بوده است.
ویژگی‌های معماری آتشگاه اصفهان
معماران این بنا، آتشگاه استوانه‌ای خشتی را در محلی ساختند که بر اطراف کاملاً مشرف باشد. ساختمان دارای هفت پنجره بزرگ و یک در ورودی است. معماران به این نکته توجه داشتند که آتش مقدس درون آتشگاه از بیرون قابل مشاهده باشد.
14- منارجنبان اصفهان | مناره‌های معلق
معرفی
منارجنبان یکی از مراکز گردشگری تاریخی اصفهان است که در خیابان شیخ بهایی و ۵ کیلومتری خارج از مرکز شهر قرار دارد. این بنا به دلیل ویژگی منحصر به فرد خود، توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب می‌کند.
این مکان تاریخی شامل یک مناره بزرگ است که با تکان دادن یکی از مناره‌ها، مناره دیگر نیز به همراه آن به حرکت در می‌آید. این ویژگی خاص منارجنبان همواره باعث شگفتی بازدیدکنندگان شده است. همچنین، این بنا در دوره ایلخانی ساخته شده و معماری آن نمونه‌ای از هنر معماری آن دوره را به نمایش می‌گذارد.
تاریخچه
این بنا، که به “مناره‌های معلق” نیز معروف است، در سال ۱۳۱۶ میلادی ساخته شد.
معماری
این مکان دارای قبری است که بقایای عارف عامی، عبدالله بن محمد بن محمود، را نگه می‌دارد. آرامگاه او دارای معماری جالبی است، اما جاذبه اصلی این مکان دو مناره یا برج‌های کنار قبر هستند. وقتی که فردی یکی از برج‌ها را تکان می‌دهد، مناره دوم، که حدود ۱۰ متر فاصله دارد، نیز بعد از یک یا دو دقیقه تکان می‌خورد. این پدیده عجیب و غریب هر روز صدها بازدیدکننده را جذب می‌کند. این مناره‌های دوقلو به مسجدی از قرن چهارم هجری مغول تعلق دارند.
15- کلیسای وانک | بزرگترین کلیسای جلفا
تاریخچه
کلیسای وانک، بزرگترین کلیسای جلفا، به نام‌های سن سور و آمنا پرکیچ نیز شناخته می‌شود. این کلیسای باشکوه در زمان شاه عباس دوم در اراضی باغ زرشک احداث شد و در حال حاضر محل اقامت خلیفه ارامنه ایران و هندوستان است.
معماری و طراحی
این کلیسا دارای گنبدی عظیم، دیوارهای رفیع و طاق‌های بلند و زیبا است. نمازخانه اصلی کلیسا به شکل متوازی‌الاضلاع است و شامل دو قسمت چهارگوش می‌شود: قسمت اول شبستان بنا و قسمت دوم که زیر گنبد خانه قرار دارد، محل اجرای مراسم و سرودهای مذهبی است. دیوارهای نمازخانه با کاشی‌های خشتی چند رنگ پوشیده شده‌اند.
تزئینات داخلی کلیسای وانک
نقاشان ارمنی، سقف‌ها و دیوارهای عبادتگاه کلیسای وانک را با نقاشی‌های زیبا و مفصلی که همگی روایت‌ها و تصاویری از انجیل را به تصویر می‌کشند، پوشانده‌اند. این نقاشی‌ها شامل تصاویری از تولد عیسی، بهشت و جهنم هستند. داستان خلقت آدم و حوا نیز با دقت و ظرافت دور تا دور گنبد ترسیم شده است. بر محراب بسیار زیبای کلیسا، تصاویری از جمله تصویر حضرت مسیح (ع) نقاشی شده‌اند.
vank cathedral isfahan iran
موزه و کتابخانه
کلیسای وانک دارای تأسیسات متنوعی از جمله موزه و کتابخانه است.در سال ۱۹۰۵ میلادی، موزه این کلیسا تأسیس شد. در سالن‌های این موزه، اشیاء گوناگونی به نمایش درآمده‌اند.این اشیاء شامل تابلوهای نقاشی توسط نقاشان اروپایی است که به کلیسا اهدا شده‌اند. علاوه بر این، موزه کلیسا نگهدارنده اشیاء و کتاب‌های قدیمی مانند نسخه‌های خطی، تابلوها، سازها، زیورآلات و منسوجات است.
16- حمام علی قلی آقا اصفهان
معرفی
حمام علیقلی آقا یکی از صدها حمامی است که در محله‌های قدیمی اصفهان با معماری بی‌نظیر خود، نقوش و گچبریهای برجسته‌ای که در طاق‌ها و دیوارهای حمام به‌چشم می‌آیند و جداسازی مناسب فضاها برای جلوگیری از هدر رفتن گرما، هر گردشگری را به خود جلب می‌کند.
تاریخچه
علی قلی آقا، یکی از درباریان شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی، این حمام را در سال ۱۱۲۵ هجری قمری در منطقه بیدآباد اصفهان ساخت. این بنا نمونه‌ای برجسته از معماری سبک اصفهان در اواخر دوران صفویه محسوب می‌شود.
وضعیت کنونی
پس از بازسازی و ترمیم، موزه مردم‌شناسی را در این بنا راه‌اندازی کرده‌اند. اکنون این موزه در معرض دید عموم گردشگران قرار دارد.علی قلی آقا سازنده مسجد علی‌قُلی‌آقا و برادرش خسرو آقا سازنده حمام خسرو آقا بوده‌اند. این دو از خواجه‌سرایان سرشناس و نیکوکار بوده‌اند.
منبع :
