کاخ ورسای “Château de Versailles” با معماری قرن هفدهمی خود در شهر ورسای فرانسه در نزدیکی شهر پاریس پایتخت فرانسه واقع شده است و یکی از بزرگترین قصرهای سلطنتی و همچنین پربازدیدترین قصرهای دنیاست.
“Château de Versailles” و باغهای زیبای آن یکی از معروف ترین آثار تاریخی میراث جهانی است که شامل:
- آپارتمان های سلطنتی
- تالار آینه ها
- نمازخانه
- اپرای رویال
- موزه تاریخ فرانسه
پارکهای آراسته به مجسمه ها، چشمه ها و آبشارها و ساختمانهای استثنایی مانند:
- گراند تریانون
- پیت تریانون
- معبد عشق
- هملت از ملکه ماری آنتوانت
از دیگر شاخصه های انحصاری این کاخ میباشد.
كاخ ورسای كه ولتر آن را “شاهكار عظمت و بدسلیقه گی” نامیده بود، در طی چند دهه و تنها بر اثر حسادت لوئی چهاردهم به كاخ یکی از وزرایش، در شكارگاه سلطنتی فرانسه ساخته شد. در سال 1682، لوئی چهاردهم ، به همراه قسمت اعظم دربار و جمع بسیاری از اطرافیانش در حدود 20 هزار نفر به كاخ ورسای نقل مكان كرد. معاهده ای که جنگ جهانی اول خاتمه داد و به نام همین کاخ موسوم است در این کاخ منعقد شده است .
در این مطلب میخوانید
-
کمی از تاریخچه کاخ ورسای
-
ویژگیهای کاخ ورسای
-
آپارتمان شاه
-
آپارتمان ملکه
-
تالار آینهها در کاخ ورسای
-
باغها و فضای سبز
-
کاخهای جانبی
-
زندگی طلائی در کاخ ورسای
-
کاخهایی که برای ساخت آنها از کاخ ورسای الهام گرفته شده است
-
ساعت بازدید از مجموعه کاخ ورسای
-
آدرس کاخ ورسای
کمی از تاریخچه کاخ ورسای
پیدایش اولیه
قدمت وجود کاخ در دهکده ورسای به سالهای 1038 میلادی برمیگردد. اما این کاخ جایگاه رسمی و سلطنتی چندانی نداشته است. بعد از گذشت سالها از این دهکده به عنوان شکارگاه اختصاصی سلطنتی استفاده میشده است.
ساخت اولیه
بدین ترتیب، لوئی سیزدهم دستور ساخت بنایی را در این شکارگاه در سال 1624 داد که طراحی آن را فیلیبرت لروی انجام داد و به وسیله سنگ و آجر سرخ ساخته شد. لوئی سیزدهم که معمولا در جنگلهای اطراف دهكده ورسای در حومه پاریس به شكار میرفت، در سال 1624 دستور داد تا كلبه شکاری در این مکان ساخته شود.

سال Château de Versailles , 1722 ,ارتش فرانسه
توسعه توسط لوئی چهاردهم
لوئی چهاردهم با به قدرت رسیدنش در سال 1660، برای ساخت کاخ سلطنتی عظیم خود در نزدیکی شهر پاریس و دور از هیاهوی پایتخت فرانسه برآمد. لوئی چهاردهم در میان جنگهای داخلی فرانسه و جنگ قدرت اشراف فرانسه بزرگ شده بود. به منظور به دست گرفتن کنترل کامل دربار فرانسه، تمامی اشراف و درباریان را زیر یک سقف گرد هم آورد و بدین سبب تصمیم گرفت كلبه شكار كوچک ورسای را به كاخی عظیم تبدیل كند.

افتتاح گالری ” la Galerie des Batailles” در کاخ ورسای – 10 ژوئن 1837 – اثر François-Joseph Heim
آرشیتکتهای برجسته
لویی لووا، آرشیتکت مشهور فرانسوی، مسئولیت نظارت بر ساخت کاخ ورسای را در سال 1678 به دیگر آرشیتکت مشهور فرانسوی، ژول هاردون مانسارت، واگذار کرد. از جمله بناهای مهمی که مانسارت به نقشه اصلی كاخ اضافه کرد، میتوان به کلیسا و تالار آینهها اشاره کرد.
دانلود ویدیو
نقل مکان درباریان
در 6 می سال 1682، لوئی چهاردهم به همراه بیست هزار نفر از اطرافیان و درباریانش به این كاخ نقل مکان کردند. تکمیل ساخت و ساز قصر تا سال 1688 به طول انجامید. تکمیل این قصر نتیجه همکاری سه نابغه و آرشیتکت مشهور این طرح، یعنی لوئی لووو (آرشیتكت و طراح اصلی)، شارل لوبرون (طراح باغ) و آندره لونوتر (مدیر تزئینات داخلی) بود.
Palace of Versailles – courtyard of honour
اهمیت ورسای
این کاخ نه تنها محل زندگی شاه و اطرافیانش بلکه محل کار درباریان، کارگزاران حکومت فرانسه و اماکن دولتی نظیر دیوانها و دادگاهها، منازل هزاران نفر از درباریان، فرمانداران، قضات، وزرا و شخصیتهای حکومتی نیز در ورسای قرار داشت. لویی چهاردهم درباریان را وادار ساخت که در ورسای زندگی کنند و از افزایش حضور، قدرت و املاکشان در دیگر مکانها بپرهیزند. بدین ترتیب شاه به منظور خود که قدرت کنترل زیاد بر تمام درباریان بود، رسید.
Château de Versailles – Palace of Versailles
ویژگیهای کاخ ورسای
لویی لووا شاتو نوف ” Châteauneuf” (در فرانسه به معنی کاخ نو) را به منظور اقامت شاه و ملکه طراحی کرد . علاوه بر این دو آپارتمان که کاملاً شبیه هم هستند و از هفت سالن با نامهای الهههای رومی تشکیل شدهاند قسمتهای خصوصی و خوابگاههای دیگری هم در این کاخ برای شاه و ملکه فراهم شد.Châteauneuf در منطقه ای قرار دارد که بین بازدید کنندگان گراند تریانون و گلخانه های تریانون و در دسترس بازدید کنندگان نیست.
عمارت شاه
در طراحی عمارت شاه از اصول معماری ایتالیایی رایج در قرنهای 16 و 17 استفاده شده است. این عمارت از هفت سالن تشکیل شده که در طراحی و نامگذاری این 7 سالن از منظومه شمسی و خدایان (رب النوع) رومی الهام گرفته شده است.

La chambre du Roi
سالنهای عمارت
نام این سالنها به صورت زیر است:
- سالن دیان (خدای شکار روم و سیاره ماه)
- سالن مارس (خدای جنگ روم و سیاره مریخ)
- سالن مرکوری (خدای تجارت، بازرگانی و هنرهای آزاد رومی و سیاره عطارد)
- سالن آپولون (خدای هنرهای زیبا رومی و خورشید)
- سالن ژوپیتر (خدای حقوق و قانون رومی و سیاره مشتری)
- سالن ساترن (خدای کشاورزی و کشت و کار رومی و سیاره زحل)
- سالن ونوس (خدای عشق رومی و سیاره زهره)
سالهای بعد دو تالار فراوانی مخصوص خزانه و هرکول به این تالارها افزوده شد.
تغییرات و اضافات
سالهای بعد، دو تالار فراوانی مخصوص خزانه و هرکول به این تالارها افزوده شد. طراحی این سالنها توسط شارل لبران (دوست و همکار پیترو دو کورتونا معمار ایتالیایی و طراح کاخ پیتی در فلورانس) و بر اساس طراحی ایتالیایی مزین شد. برای طراحی سقف سالنها از نقاشیهای زیبایی که با اعمال قهرمانانه لویی چهاردهم همخوانی داشته باشد، استفاده شد.
الهام از شخصیتهای تاریخی
نقاشیها از شخصیتهایی همچون آگوست، اسکندر و کوروش الهام گرفته شد. به عنوان مثال در سالن آپولون طرحی از آگوست در حال ساخت دروازه مزنوس است که اشاره به ساخت دروازه لاروش به دستور لویی چهاردهم داشت. در سالن مرکور، تصویری از اسکندر در حال ساخت کتابخانه عظیم اسکندریه نقش بسته بود که اشاره به ساخت کتابخانه سلطنتی توسط لویی چهاردهم داشت. چهار قاره در چهار گوشه سقف نمایان شده است.

Auguste faisant bâtir le port de Misène, voussure ouest
بازسازی و تغییرات
سالن آپولون در سال 2014 بازسازی شد. مبلمان نقرهای آن در طی جنگ آگسبورگ (1697-1688) و به دستور لوئی چهاردهم برای تامین بخشی از هزینه جنگ ذوب و به سکه تبدیل شدند. اندکی پس از شکست در جنگ آگسبورگ و احتمالاً تحت تأثیر مادام دو ماینتنون، لوئی چهاردهم متعهد شد که آخرین کار ساختمانی خود را در ورسای آغاز کند. طبقهای به کاخ اضافه شد و تراسی نیز برای آن ساخته شد که آپارتمانهای شاه و ملکه را به هم متصل میکرد.
Le château de Versailles – Palace of Versailles
تغییرات در سالنها
در اثر تغییرات انجام شده:
- سالنهای ژوپیتر، ساترن و ونوس در هم ادغام شده و به سالن آئینهها تبدیل شدند.
- در قسمت پشت تراس، سالنی تعبیه شد که ونوس نامیده شد. برای دکوراسیون این سالن از وسایل و مبلمان و دکورهای تالار اولیه ونوس استفاده شد.

hall of mirrors versailles in french
استفاده از سالنها
از ابتدای افتتاح این سالنها تا پایان سلطنت لویی چهاردهم، استفادههای مختلفی از سالنها به عمل میآمد:
- سالن ونوس – سالن غذاخوری میهمانان شاه و بار
- سالن دیان – سالن بیلیارد
- سالن آپولون – سالن موسیقی و کنسرت
- تالار مارس – محل رقص و برقراری مجالس بال
- تالار مِرکور – سالن ورق بازی و پوکر
- تالار آپولون – سالن موسیقی و کنسرت
عمارت ملکه
ملکههائی که در آن ساکن شدند
عمارت ملکه در این کاخ عظیم در طول تاریخ خود، اقامتگاه سه ملکه فرانسه بوده است:
- ماری ترز همسر لوئی چهاردهم
- ماری لسزِسزیسکا همسر لویی پانزدهم
- ماری آنتوانت همسر لویی شانزدهم
طراحی و معماری
طراحی این عمارت نیز طبق طراحی لوئی لووا همانند عمارت شاه شامل هفت سالن و متقارن با آپارتمان شاه بود:
- شاپل متقارن با سالن دیان در آپارتمان شاه
- سالن گارد متقارن با سالن مارس در آپارتمان شاه
- آنتیشامبر متقارن با سالن مرکور در آپارتمان شاه
- شامبر متقارن با سالن آپولون در آپارتمان شاه
- گراند کابینت متقارن با سالن ژوپیتر در آپارتمان شاه
- اوراتوری متقارن با سالن ساترن در آپارتمان شاه
- پتیت کابینت متقارن با سالن ونوس در آپارتمان شاه

La chambre de la Regne Marie Antoinette
طراحی سقف
در طراحی سقف سالنهای آپارتمان ملکه همانند طراحی سقف سالنهای آپارتمان شاه از اعمال قهرمانانه لویی چهاردهم و از شخصیتهای تاریخی استفاده شده بود. در آپارتمان ملکه نیز از این قبیل تصاویر متناسب با دکوراسیون اتاق بهره گرفته شد.
تغییرات در سالنها
بعدها برای ساخت سالن آینه بخشی از آپارتمان ملکه تغییر یافت. با این تغییرات، سالنها به شکل زیر درآمدند:
- سالن گارد دولارن
- آنتیشامبر
- گراند کابینت
- شامبر دولارن
تغییرات توسط ماری آنتوانت
این سالنها تقریبا تا زمان ماری آنتوانت همین شکل را داشت تا اینکه وی دستور تغییر شکل آن را داد و این سالنها به شکلی که امروز میبینیم درآمدند:
- سالن گارد دولارن بدون تغییر باقی ماند.
- سالن آنتیشامبر به آنتیشامبر دو گرند کوورت تبدیل شد. اینجا به محل اجتماعات عمومی شاه، ملکه و درباریان و تئاتر تبدیل شد.
- گراند کابینت به سالن دنوبل تبدیل شد. اینجا به عنوان سالن انتظار خوابگاه ملکه تبدیل شد.
- شامبر دولارن به عنوان خوابگاه ملکه مورد استفاده قرار گرفت.
اختصاصات و جزئیات دیگر
علاوه بر آپارتمانهای سلطنتی، ۵ کاخ یا چپل در ورسای ساخته شد. سالن اپرای زیبایی نیز در ورسای جهت استفاده شاه و درباریان ساخته شد.
تالار آینهها در کاخ ورسای
تالار آینهها، Galerie des Glaces یا Grande Galerie، یک گالری بزرگ به سبک باروک است که در کاخ ورسای واقع شده و یکی از زیباترین و مهمترین بخشهای آن است. طراحی و ساخت آن طی سالهای 1678 تا 1684 و توسط معمار ژول هاردوئین-منصارت به منظور نشان دادن قدرت سلطنت مطلق لوئی چهاردهم و مسحور کردن چشم بازدیدکنندگان انجام شده است.
مشخصات تالار
این تالار که در طبقه اول کاخ ورسای قرار دارد، 73 متر طول و 10.5 متر عرض دارد. این گالری پوشیده از 357 آینه است که 21 آینه در هر یک از 17 طاق روبروی 17 پنجرهای که رو به باغ باز میشود، قرار دارد. از هر پنجره میتوان بخشی از چشمانداز زیبای باغهای ورسای را مشاهده کرد. در واقع از این تالار میتوان کل باغ اطراف کاخ را دید. از آنجایی که روبروی تمامی پنجرهها آینههای قدی بلند قرار دارد، تصویر باغ در آنها منعکس میشود.

Galerie des Glaces,Chateau de Versailles
تزیینات تالار
چهل لوستر بزرگ از سقف بلند تالار آویزان است. مجسمهای مرمرین از لوئی چهاردهم نیز زینتبخش این تالار است. تمام عروسیها، جشنها و مراسم تاجگذاری، از جمله تاجگذاری ژوزفین در زمان ناپلئون بناپارت در این تالار صورت میگرفته است.
اهمیت تاریخی
تالار آینهها نه تنها سمبل اقتدار پادشاهان فرانسه است، بلکه در دوران بعد از انقلاب فرانسه نیز نقشی کلیدی داشته است. در سال 1919 و در جریان جنگ جهانی اول، اغلب تصمیمگیریهای مهم و قراردادها از جمله قرارداد ورسای که برای پایان یافتن جنگ جهانی اول بود، نیز در این سالن منعقد میشد.
باغها و فضای سبز
ورسای دارای بزرگترین مجموعه باغها و فضای سبزی است که تاکنون در جهان ساخته شده است. در میان این باغها، آبراهها، حوضها، فوارهها و مجسمههای زیبایی طراحی شدهاند. طراحی تمام این قسمتها توسط آندره لونتر صورت گرفته است. طراحی فضای سبز به شکلی است که نمای بسیار وسیع و بیانتهایی را به ذهن میآورد.
موقعیت باغها
باغها نیز در قسمت جنوبی کاخ قرار گرفتهاند که نمای فوقالعادهای را از تراس کاخ سلطنتی فراهم میکند. تمامی این فضاها بر دو سوی کانال محوری ورسای قرار گرفتهاند. در چهار سوی این کانال نیز فوارهها و استخرهای عظیمی پدید آمدهاند که بعضی از آنها نظیر استخر آپولون یا استخر لاتونا شهرت جهانی دارند.

کاخ ورسای , Château de Versailles
ساختارهای فرعی
از جمله ساختارهای فرعی که در اطراف کاخ ورسای واقع شده و در تاریخ و سیر تحول کاخ ورسای موثر بوده اند:
- Ménagerie
- Trianon de Porcelaine
- Grand Trianon – Trianon de Marbre
- Petit Trianon
- Hameau de la Reine
- Pavillon de la Lanterne
بیشهها
بیشه های ورسای، از زمان لوئی چهاردهم، “اتاقهای سبز” نامیده میشوند. مسیرهای پر پیچ و خم، پرچینهای بزرگی که استخرها را مخفی میکنند، باغها یا تئاترهای فضای سبز فضایی آرام و صمیمی ایجاد میکنند که در تضاد با کاخ سلطنتی است. پارک ورسای شامل چندین بیشه است، از جمله:
- بیشه استخرهای آپولون “Bosquet des Bains d’Apollon”
- بیشه گنبدها “Bosquet des Dômes”
- بیشه انسلادوس “Bosquet de l’Encelade”
- بیشه ملکه “Bosquet de la Reine”
- بیشه سالن باله “Bosquet du Rond-Vert”
- بیشه طاق پیروزی “Bosquet de l’Arc de Triomphe”
- Bosquet des Dauphins
- Bosquet de la Girandole
- Bosquet de la Colonnade
- Salle de Bal
کاخهای جانبی
علاوه بر کاخ سلطنتی، کاخها و عمارتهای دیگری نیز در محوطه ورسای ساخته شدهاند که از معروفترین آنها میتوان از گراند تریانون و پتیت تریانون نام برد.
زندگی طلائی در کاخ ورسای
با این حال كاخ ورسای، با توجه به عظمت، شکوه و وسعت کاخ ورسای، هزینه نگهداری این کاخ بسیار بالا بود و نگهداری آن هزینههای خاص خودش را هم داشت. در برخی منابع آمده است كه نگهداری از قصر و هزینه خورد و خوراک مستخدمان و خانواده سلطنتی، بصورتی که در مجموع 25 درصد كل درآمد حكومت فرانسه را به خود اختصاص میداده است. اما به گفته برخی از مورخان، این اعداد و ارقام ساخته و پرداخته ذهن كسانی است كه میخواهند زیادهرویهای خاندان سلطنتی فرانسه را دلیل اصلی انقلاب كبیر این كشور نشان دهند.
بنا بر محاسبات كارشناسی، به نظر میرسد هزینه اداره و نگهداری ورسای كمتر از 6 درصد درآمد كل حكومت فرانسه در آن زمان باشد.در طی تحقیقات امروزی هزینه ساخت ساختمانهای این کاخ بالغ بر 2 میلیارد دلار و قیمت طلا و نقره به کار رفته در این کاخ بر اساس قیمت طلا و نقره در سال 2006 به حدود 600 میلیارد دلار میرسد. به همین خاطر تعدادی از تاریخنگاران، زندگی در ورسای را زندگی طلایی نامیدهاند.
اما گذشته از این هزینهها، كارشناسان نقش ورسای در كاهش قدرت اشراف و مركزیت یافتن قدرت اداره كشور و نیز تأثیر این كاخ بر هنر و معماری فرانسه و كل اروپا را از جمله فواید آن برای كشور فرانسه ذكر میكنند.امروزه نیز كاخ ورسای با 10 میلیون بازدیدكننده در سال، یكی از مهمترین جاذبههای فرهنگی و گردشگری كشور فرانسه است.

کاخ ورسای , Château de Versailles
کاخهایی که از کاخ ورسای الهام گرفتهاند
بسیاری از بناها و کاخها در جهان از کاخ ورسای الهام گرفتهاند. در واقع، بناهای زیادی در جهان تحت تأثیر و الهام از کاخ ورسای قرار گرفتهاند، بهگونهای که شاید کمتر بنایی به این حد مورد تقلید قرار گرفته باشد.
برخی از این مکانها عبارتند از:
- کاخ پتروف در روسیه به دستور پطر کبیر .
- کاخ سفید در آمریکا.
- کاخ سلطنتی هرنشیمزی در آلمان به دستور لودویگ دوم پادشاه باواریا .
- کاخ همپتون کورت در انگلیس.
- کاخ چت وورث در انگلیس.
- کاخ بلن هیم در انگلیس به دستور دوک مارلبورو .
- کاخ شلوس ویلهمشوس در آلمان.
- کاخ شلوس آگوستوسبورگ در آلمان.
- کاخ لودویگزبورگ در آلمان.
- کاخ شلوس شلیسهلم در آلمان.
- کاخ وورزبورگر در آلمان.
- کاخ دروتهیلنگم در سوئد.
- کاخ شونبرون در اتریش.
- کاخ استرازا در مجارستان.
- کاخ کاسرتا در ایتالیا.
- کاخ دوکال در ایتالیا.
- کاخ استیپینیجی در ایتالیا.
- کاخ لا گرانجا در نزدیکی مادرید اسپانیا.
- کاخ کوئلوز در اسپانیا.
- کاخ جاگاتجیت در پنجاب هند.
- کاخ لازینکی در لهستان.
- کاخ برانیسکی در لهستان.
- کاخ پاورکورت هووس در ایرلند.

Château de Versailles, cour de Marbre
جهت اطلاعات بیشتر و ویدئوهای کاملتر درباره کاخ زیبای ورسای اینجا را کلیک کنید.
ساعت بازدید از مجموعه کاخ ورسای
کاخ ورسای :
این کاخ هر روزه بجز دوشنبه ها و تعطیلات خاص یا در طول مراسم رسمی کاخ ورسای باز است.
- از اول آوریل تا 31 اکتبر:از 9:00 صبح تا 6:30 بعد از ظهر ، آخرین پذیرش: 6:00 بعد از ظهر
- از اول نوامبر تا 31 مارس: از ساعت 9 تا 17:30 ، آخرین پذیرش: 17:00
املاک ماری آنتوانت:
- از اول آوریل تا 31 اکتبر: از ساعت 12 تا 18:30 (دسترسی به فضاهای داخلی تا 17:45) از سه شنبه تا یکشنبه به جز برخی از تعطیلات عمومی یا در طول مراسم رسمی.
- از اول نوامبر تا 31 مارس: از ساعت 12:00 تا 17:30 (آخرین پذیرش 17:00) از سه شنبه تا یکشنبه به جز برخی از تعطیلات عمومی یا در طول مراسم رسمی باز است.
باغهای کاخ و پارک بزرگ:
- باغ ها و پارک بزرگ همه روزه باز است ، به جز در صورت بد بودن هوا یا در طی مراسم رسمی:
- از اول آوریل تا 31 اکتبر: از 9:00 تا 20:30 (به جز برخی از شنبه ها در طول شب گرندز Eaux با تعطیل در 17:30)
- از اول نوامبر تا 31 مارس: 9:00 الی 18:30
آدرس کاخ ورسای :
Château de Versailles Adhérent
Place d’Armes – 78000 Versailles
منبع :